Rio: wanneer je GPS je recht een gewapende favela in stuurt

Rio de Janeiro, de ‘Cidade Maravilhosa’ of ‘Wonderbaarlijke Stad’, trekt miljoenen toeristen met zijn stranden, carnaval en het Christusbeeld. Maar achter dat idyllische plaatje schuilt een veel grimmigere realiteit: een gewelddadige bendeoorlog in de favelas. En soms kan een simpele GPS-route een onschuldige rit veranderen in een nachtmerrie.

In december volgde een Argentijnse toerist zijn navigatie richting het Christusbeeld… en reed per ongeluk een favela binnen. Die fout werd hem fataal: hij werd geraakt door twee kogels en overleed een maand later. Enkele dagen later overkwam een Braziliaanse vrouw uit São Paulo hetzelfde. Ze werd in de hals geschoten toen haar Uber de verkeerde afslag nam.

“Eerst schieten, dan checken”

Deze tragische incidenten zijn geen alleenstaande gevallen. In 2024 raakten al 19 mensen gewond en kwamen er 5 om het leven nadat ze per ongeluk in deze zones terechtkwamen—een triest record, volgens het Instituut Fogo Cruzado. De oorzaak? Een meedogenloze strijd tussen bendes, waarbij elke onbekende auto als een bedreiging wordt gezien. “Als iemand plots binnenkomt, zal een waakzame crimineel eerst schieten voordat hij controleert wie het is,” vertelt Victor dos Santos, veiligheidssecretaris van de staat Rio, aan Geo.

Favelas: explosieve buurten

Met 1,5 miljoen inwoners – een kwart van de bevolking van Rio – zijn favelas overal, zelfs vlakbij toeristische trekpleisters. Vier grote criminele organisaties strijden er om de macht en beheersen 20% van het stedelijke gebied. Dat leidt tot ongeschreven regels om ongelukken te voorkomen. Een bewoner van de favela Cidade Alta vertelt: “Je moet trager dan 20 km/u rijden, de ramen openzetten, de vier knipperlichten aan zetten en het interieurlicht inschakelen.”

Uber beweert bepaalde routes naar gevaarlijke zones te blokkeren. Maar Google, eigenaar van twee veelgebruikte navigatie-apps, zwijgt vooralsnog over de kritiek op de betrouwbaarheid van zijn routes.