Een dag, een plek: Thingvellir, 930, de opening van het eerste parlement ter wereld

Julie Docsterd,
14-05-2024
De site is onwerkelijk mooi, maar zijn geschiedenis is nog boeiender… We leggen het van naaldje tot draadje uit!
Thingvellir
© vw

De site van Thingvellir, in IJsland, is niet alleen beroemd vanwege zijn adembenemende natuurlijke schoonheid, maar ook omwille van een belangrijke historische gebeurtenis: de opening van ‘s werelds eerste parlement, het Althing, in het jaar 930. Op die dag kwamen IJslandse clanleiders samen voor een volksvergadering die de voorbode zou zijn van de huidige parlementen. Een beslissend keerpunt in het democratisch bestuur!

Aan het begin van de 9de eeuw werd IJsland bewoond door Noorse en Keltische kolonisten, voornamelijk stamhoofden en hun families, die het gecentraliseerde gezag van de Noorse koning ontvlucht waren. Deze vroege IJslanders brachten een traditie van wetten en regels met zich mee, gebaseerd op de rechtssystemen van hun thuislanden.

De oprichting van de Althing

De oprichting van de Althing was gebaseerd op de behoefte om geschillen te beslechten en de orde te handhaven zonder gebruik te maken van geweld, en dat in een samenleving zonder koning of gecentraliseerde staatsstructuur. Thingvellir werd gekozen als locatie voor deze vergadering vanwege de ligging centraal gelegen in IJsland en de toegankelijkheid voor stamhoofden van over het hele eiland.

Thingvellir
© Alex He

Procedures en rituelen

De Althing-vergaderingen waren toegankelijk voor alle vrije mannen. Ze werden in open lucht gehouden op een vlakte omringd door een indrukwekkend natuurlandschap, dat transparantie en rechtvaardigheid symboliseerde. De Althing bracht niet alleen clanhoofden samen, maar ook rechters en juryleden, die wetten bespraken, vonnissen uitspraken en bemiddelden bij geschillen. Het was een plek waar vrijuit gesproken kon worden en beslissingen collectief genomen werden, waarmee de basis werd gelegd voor wat later het concept van de parlementaire democratie zou worden.

Impact en erfgoed

De Althing heeft niet alleen gediend om IJsland eeuwenlang te besturen, maar legde ook de basis voor de moderne democratie met volksvertegenwoordiging. Ondanks onderbrekingen en veranderingen door de eeuwen heen, blijft de Althing vandaag de dag bestaan en belichaamt het de historische continuïteit en bestendigheid van het democratisch bestuur in Ijsland.

Thingvellir
© Jacob Diehl

Vandaag?

Thingvellir staat tegenwoordig op de Unesco Werelderfgoedlijst en is een krachtig symbool van de politieke geschiedenis van IJsland. De site zelf is een wonder van natuurlijke schoonheid!