Een dag, een plek: Runnymede, 15 juni 1215, de ondertekening van de ‘Magna Carta’

Julie Docsterd,
02-03-2024
Runnymede, Engeland, 15 juni 1215. De groene velden aan de Thames zijn het kader waarin zich een gebeurtenis afspeelt die een fundamentele impact zal hebben op de democratie en de grondwet: de ondertekening van de Magna Carta. Dit document, dat aan de Engelse koning Jan zonder Land ontfutseld werd door zijn revolterende baronnen, wordt vaak gevierd als de eerste wettelijke akte die de basis legde voor individuele vrijheden.
magna carta
© vw

De regering van Jan zonder Land werd geplaagd door enkele dure militaire nederlagen, een hoge belastingsdruk en machtsmisbruik. De spanningen liepen hoog op, de baronnen kwamen in opstand en eisten schriftelijke garanties van hun rechten en vrijheden van de koning.

magna carta
© vw

De Magna Carta

De Magna Carta was een vredesverdrag tussen Koning Jan en zijn baronnen. Het bevat 63 clausules die de macht van de koning beperken, bepaalde fundamentele rechten garanderen en vastleggen dat de wil van de koning onderworpen is aan de wet. Hoewel veel van de clausules specifiek zijn voor die periode, hebben sommige, zoals het recht op een eerlijk proces, een universele impact en worden ze vandaag de dag nog steeds toegepast.

Runnymede
© adobe

Wat brengt het vandaag met zich mee?

Hoewel de Magna Carta kort na het opstellen nietig werd verklaard, werd ze in de daaropvolgende eeuwen verschillende keren opnieuw uitgegeven. Het principe dat macht beperkt en gecontroleerd moet worden, is een pijler geworden van moderne democratieën. In Runnymede vind je een herdenkingsmonument, opgericht door de American Bar Association, als eerbetoon aan deze nalatenschap.