5 dingen die je moet weten over slangenbeten

1. Frequentie en sterftekans

Elk jaar worden zo’n 5,5 miljoen mensen gebeten door slangen. Hoewel niet elke slangenbeet leidt tot een vergiftiging, veroorzaken slangenbeten wel een aanzienlijk aantal doden per jaar. Hoeveel precies, daarover zijn niet alle rapporten het eens, maar we kunnen toch uitgaan van een gemiddelde van ongeveer 100.000 doden per jaar, een gigantisch hoog cijfer! Slangenbeten veroorzaken met andere woorden meer sterfgevallen en ziektes dan veel erkende tropische ziekten, zoals dengue en cholera.

2. Voornamelijk in India

India wordt bijzonder hard getroffen: volgens geo.fr is wereldwijd 80% van de sterfgevallen door slangenbeten in dit land te situeren. Dit geeft een sterftecijfer van vier doden per 100.000 mensen. Over het algemeen zijn Zuid-Azië en Afrika ten zuiden van de Sahara de gevaarlijkste gebieden voor slangenbeten.

3. Vergiftiging en gifstoffen

Het is belangrijk om te weten dat hoe giftig het gif is, afhankelijk is van de hoeveelheid. In tegenstelling tot wat je misschien zou denken, bestaat er niet zoiets als een gif dat binnen een paar minuten dodelijk is. Het onmiddellijke risico is voornamelijk gelinkt aan een anafylactische shock, een ernstige allergische reactie, en niet aan de toxiciteit van het gif zelf.

4. De mortaliteitsgraad verlagen is moeilijk

Ondanks de ernst van het probleem wordt het als een zeer moeilijke opdracht beschouwd om de WHO-doelstellingen te bereiken die het aantal doden door slangenbeten tegen 2030 willen halveren. Hiervoor zijn snelle interventies en preventieve strategieën nodig, zoals voorlichting en het versterken van het gezondheidssysteem in rurale gebieden.

5. De gevaarlijkste slangen

Van de vele gifslangen wordt de hoornadder (Echis carinatus) vaak beschouwd als de dodelijkste. Ze is verantwoordelijk voor meer doden onder de mensen dan alle andere slangensoorten bij elkaar. Het gevaar zit hem niet enkel in de giftigheid van het gif, dat in minder dan 10% van de onbehandelde gevallen dodelijk is, maar ook het agressieve gedrag, van de slang, dat ervoor zorgt dat hij vaak bijt. De hoornadder komt voor in Noord-Afrika en het Midden-Oosten.

Wat de pure giftigheid betreft, wordt de Woestijntaïpan (Oxyuranus microlepidotus) gezien als de giftigste slang ter wereld. Eén beet bevat genoeg gif om 125 mannen met een normaal postuur te doden. Er bestaat tegenwoordig een tegengif, maar het is zelden voorhanden… de slang leeft in de meest afgelegen gebieden van de Australische woestijn!

Andere experts wijzen de zwarte mamba en de kusttaïpan aan als de gevaarlijkste slangen ter wereld, hoewel dat niet de giftigste soorten zijn. Het zijn beide elapidae en de kusttaïpan lijkt in veel opzichten sterk op de zwarte mamba. Deze slangen worden gevreesd om hun aanvalskracht en hun vermogen om in korte tijd meerdere beten toe te brengen.